Kadim tarihi ile bize göz kırpan kıymetli şehir Bursa’yı İkinci bir zamana tanık olduğu yer olarak tanımlar Ahmet Hamdi Tanpınar ve şu dizelerle yorumlar burada geçirdiği gönül iklimini ” Bursa’da Zaman” adlı o müthiş şiirinde:

Bursa´da bir eski cami avlusu

Küçük şadırvanda şakırdayan su,

Orhan zamanından kalma bir duvar

Onunla bir yaşta ihtiyar çınar,

Eliyor dört yana sakin bir günü

Bir rüyadan arta kalmanın hüznü,

İçinde gülüyor bana derinden

Sanki bir hatıra serinliğinden,

Ovanın yeşili, göğün mavisi

Ve mimarilerin en ilahisi.

Bir zafer müjdesi burda her isim,

Yekpare bir anda gün, saat, mevsim,

Yaşıyor sihrini geçmiş zamanın,

Hala bu taşlarda gülen rüyanın..

Bursa sadece iki hece bir kelime değildir. Türk’ün rüyasında dile kolay 624 yıllık bir çınarın gölgeliğidir tarih sayfasında. Bursa Osman Gazi’nin rüyasını, Orhan Gazi’nin yiğitliğini, Yıldırım Bayezid’in estetiğini, Çelebi’nin engin inancında ruhaniyetini açığa çıkarır sinesinde.

Bursa, bereketli çarşıları, şifalı suları, yüzünü denize sırtını dağa veren heybetli ve bir o kadar engin coğrafyası, yeşilin ve mavinin davet ettiği sonsuz huzur ve dinginliği, lezzetli aşlarıyla insana sıhhat ve afiyet sunan sofrası, her adımında ölümün de yaşam kadar şerefli olduğuna, Dünyaya nam salan kudretli adem’lerin de beyaz bir kefen satın alacağı günlerin geleceğini arif olana hatırlatan tevekkülü bol yatır ve türbeleri, buz kesen beyaz kışları ile görülmesi muhakkak olan ve seyrine doyum olmayan bir dünya şehridir.

Bursa Bitinya’dan başlayarak Osmanlıya uzanan bir imparatorluklar şehridir. Altı padişahı sinesinde kucaklayan bir türbeler şehridir. Tarihi çarşı ve hanlarıyla bir alışveriş şehridir. Yüzlerce yıllık cami, kilise ve türbeleriyle bir inanç şehridir. Dansları, folklorü, gölge oyunları, meddahları, sinema ve müzik festivalleri ve fotoğraf günleri ile bir kültür ve sanat şehridir. Türkiye’nin en büyük dördüncü sanayi kenti olması nedeniyle bir iş ve emek şehridir. Mağaralarıyla, gölleriyle, şifalı sularıyla, bitki örtüsüyle, meşhur Olympos (Uludağ) dağıyla bir mitos, peyzaj ve doğa şehridir. Üniversiteleri, güzide liseleri ve kolejleriyle bir eğitim üssüdür. İskender döneriyle, kestane şekeriyle, pide köftesiyle bir gastronomi beldesidir. Müzeleriyle, külliyeleriyle, kervansaraylarıyla, mesire yerleriyle bir açık hava müzesidir. Devlet-i Aliyye’nin dağılması sonucu kardeş topraklardan Anadoluya sığınan göçmen ve muhacirlere kucak olmuş bir ensar şehridir canım Bursam.

Bu şehirde nelere tanık olunmaz ki;

-Bursa’nın en eski yerleşim yerleri olan Gemlik, Mudanya ve gölünün adı da Apollonia antik kentinden ileri gelen peyzaj harikası Uluabat(Apolyont) gölü,

-Bursa’nın kadim tarihine ışık tutan Aktopraklık höyük arkeopark ve açık hava müzesi,

-Osmanlı’nın yükselme döneminin kudretli padişahları Osman Gazi, Orhan Gazi, Murad Hüdevendigar, Yıldırım Bayezid, Çelebi Mehmet ve 2.Murad’ın makamları,

-Tarihi çarşılar ve hanlar bölgesi,

-Tevellütü 1442 olarak okunan Gökdere üzerindeki dünyanın ilk çarşılı köprüsü olan Irgandi köprüsü,

-Yıldırım Bayezid ile anılan ve Ulucami’ye gelir getirmek için kurular meşhur Şengül hamamı,

-Bursa’nın en hareketli çarşısı olan ve Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde bahsi geçen, kendi ifadesiyle içinde on bine yakın dükkanın var olduğunu aktardığı Uzun Çarşı,

-Sultan 2.Murad’ın fermanıyla mimar Hacı İvaz Paşa tarafından başlatılıp sonlandırılan ve içinde cami, çeşme, imaret, hamam, sıbyan mektebi, türbeler ve medresesi bulunan büyük Muradiye külliyesi,

-Bu medresenin içinde Türklerin bu topraklardaki tüm yurttaşları bir arada barış içinde tutan 624 yıllık sırrını açığa veren öyle bir nişane vardır ki onu ancak tarihi bilgisine sahip olan veya detaylı bakan gözler yakalayabilir;

Sadaka taşlarıdır bunlar o dönemin sosyal dokusunu hissettirir bize ve “Veren el alan elden hayırlıdır” diyen Peygamberimiz (S.A.V)’in hatıratını..

Bunun yanında neler mi görülür Yeşil Bursa’da;

-Somuncu babanın bir kapısında işçilere ekmek dağıttığı, ilk imam hatibinin mevlidi şerifin yazarı Süleyman Çelebi’nin olduğu Anadolu mimarlığının şaheseri, en büyük cemaat alanı ile nev-i şahsına münhasır olan Ulucami,

-Gölüyle, Osmanlı’nın abidevi eserlerine renk katan muhteşem çinileriyle, Yeşil Camisiyle , Ayasofyasıyla, Arkeoloji müzesiyle, Surlarıyla yadigar İznik,

-2543 m zirvesiyle, zengin bitki ve hayvan çeşitliliğiyle, kış sporlarıyla, zengin oksijeniyle Roma’nın Olympos’u, Osmanlı’nın Keşiş dağı olan Uludağ,

-Kocaçay ve Boğaz olarak’ ta anılan ve Susurluk ırmağının denize döküldüğü yerde konumlanan Yüzüklerin Efendisi’nin film setinden fırlamış gibi bizi güzelliğiyle dehşete düşüren Karacabey longoz ormanı ile memleket memleket gezen kaçkın göçmen kuşlarını doğası içinde saklayan Lagün gölleri,

-Bir fay hattının kırılması ve çökmesi ile oluşan Suuçtu şelalesi,

-Uludağ eteklerinde bin bir çeşit bitki çeşitliliği içinde saklambaç oynar gibi eğilmiş Oylat kaplıcaları,

-Dev kazanları, Damlataş havuzları, sarkıt ve dikitleriyle meşhur Oylat mağarası ile Bursa “Anlatılmaz yaşanır” vari bir cennet diyarıdır.

Bursa, insana iki dünya saadetinin de önemli olduğu konusunu kabul ettiren bir ikna odasıdır. Ulucami’de insan, sonsuz neşe ve huzur bulacaklarına ve iç sıkıntılardan ve rahatsızlıklardan kurtulacaklarına inanılan ve Hızır (a.s)’ın namaza durduğu VAV hattının altında secdeye varırken hiç kuşkusuz Ahmet Hamdi’nin sessiz ama kararlı duruşu karşılar bizleri:

Bir ilah uykusu olur elbette

Ölüm, bu tılsımlı ebediyette

Belki de rüyası eski cedlerin

Beyaz bahçesinde su seslerinin..

En içten saygı ve sevgilerimle…