Bugun...



Avrupa Konseyi ile Türkiye'nin 70 yıllık ilişkisi

Avrupa Konseyi'nin kuruluşunun 70'inci yıldönümü Strasbourg'da düzenlenecek bir törenle kutlanıyor.

facebook-paylas
Tarih: 01-10-2019 10:57

Avrupa Konseyi ile Türkiye'nin 70 yıllık ilişkisi

Avrupa Konseyi'nin kuruluşunun 70'inci yıldönümü Strasbourg'da düzenlenecek bir törenle kutlanıyor. Avrupa Konseyi'ne üyelik Türkiye'nin "Avrupalığının" en önemli sembolü.Ana misyonu demokrasi, insan hakları ve hukuk devleti alanlarında müşterek bir alan yaratmak olan Avrupa Konseyi, kuruluşunun 70'inci yıldönümünü kutluyor. Türkiye'nin de üye olduğu Avrupa Konseyi, siyasal ve hukuksal planda Türkiye'nin "Avrupalılığının" sembolü olmaya devam ediyor.


Bir Avrupa Konseyi kurulması fikri İkinci Dünya Savaşı sırasında, dönemin Birleşik Krallık Başbakanı Winston Churchill tarafından ortaya atıldı. Bu fikir savaş sonrası Avrupa'nın yeniden inşası için 1948'de toplanan Lahey Kongresi'nde somutlaştı ve kuruluş antlaşması 5 Mayıs 1949 tarihinde Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Hollanda, Belçika, Lüksemburg, İsveç, Danimarka, Norveç ve İrlanda tarafından Londra'da imzalandı.


Türkiye de kurucu üye


Aslında Türkiye ve Yunanistan'ın da imza gününde bu 10 ülke arasında yer alması gerekiyordu. Ankara ve Atina kurucu üye olmak için başvuruda bulunmuştu. Ancak Prag'da Komünistlerin yönetimi ele geçirmesi ve Sovyetler Birliği'nin Berlin'e yönelik abluka tehditleri nedeniyle Avrupa Konseyi'nin kuruluş çalışmaları hızlandırıldığından, bu iki ülke Londra Konferansı'na katılamadı. Buna karşılık 4 Mayıs 1949'daki konferans tutanaklarına, "Türkiye ve Yunanistan'ın kurucu üye olmak için yaptıkları başvurular not edilmiştir. İmza tarihini geciktirmemek için bu başvuruları incelemek mümkün olmamıştır. Ancak, kapsamlı görüş alışverişinin ardından bu iki devletin adaylıklarının kabul edilmesi genel kabul görmüştür" notu düşüldü. Avrupa Konseyi'nin karar organı olan Bakanlar Komitesi'nin 9 Ağustos 1949'daki ilk toplantısında üyelikleri onaylanan Ankara ve Atina, böylelikle daha ilk günden itibaren savaş sonrası yeni Avrupa'nın mimarları arasında yer aldı.


Türk-Yunan dostluğu


Avrupa Konseyi'nin ilk yılları Türk-Yunan dostluğu açısından da görülmeye değerdi. İki ülkenin parlamenterleri Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'nde (AKPM) "kardeş" gibi hareket ediyor, ortak girişimlere imza atıyordu. Avrupa Konseyi'nde karşılaştırmalı uygarlıklar tarihi programı hazırlanması, İstanbul'da bir Avrupa Koleji kurulması veya Türkçe ve Yunanca'nın Avrupa Konseyi'nde resmi çalışma dili olarak tanınması gibi girişimler bunlara sadece birkaç örnek. Ne yazık ki bu dayanışma ve dostluk havası Kıbrıs sorunu nedeniyle 1950'li yılların sonlarından itibaren yerini Avrupa Konseyi ruhuna tamamen aykırı bir çatışma kültürüne bıraktı.


En önemli kazanım AİHM


Avrupa Konseyi kuruluşundan bu yana Avrupa devletleri için çoğu zaman doğrudan bağlayıcı yüzlerce sözleşme, anlaşma ve protokol hazırladı. Bunların başında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) geliyor. Türkiye de 1949-1950 yıllarında AİHS'yi hazırlayan 12 Avrupa ülkesinden biri olarak tarihe geçti. Fakat siyasi tercih veya nedenlerden ötürü bu sözleşmeyi kendi vatandaşlarına 1989 yılına kadar fazla gördü. Sözleşmeyi vatandaşlarına açtığında ise hem insan hakları alanında diğer Avrupa Konseyi ülkeleri ile ara çok açılmış hem de Soğuk Savaş bitmiş ve Avrupa'da yeni bir konjonktür oluşmuştu.


İşte bu yeni konjonktür kapsamında 1990'lı yılların başlarından itibaren Avrupa Konseyi bünyesinde demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü alanlarında yepyeni denetim mekanizmaları oluşturulmaya başlandı. Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT), Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığıyla Mücadele Komisyonu (ECRI), Venedik Komisyonu, Avrupa Konseyi Yolsuzluğa Karşı Devletler Topluluğu (GRECO), AKPM denetim mekanizması, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri ve son olarak da Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetle Mücadele Uzmanlar Grubu (GREVIO) gibi organlar kuruldu. AİHM de 1998'de tek vücutlu gerçek bir Divan haline gelecekti.


Türkiye'nin bozulan imajı


Türkiye 12 Eylül askeri darbesi sonrası Soğuk Savaş koşulları "sayesinde" Avrupa Konseyi'nden atılmadı, ancak üç yıl boyunca AKPM'den dışlandı. İmajı bozuldu. Yıllardır "Batı" kulübünde birlikte olduğu Avrupa Konseyi ülkelerinden Fransa, Hollanda, İsveç, Norveç ve Danimarka darbe sonrası insan hakkı ihlalleri nedeniyle kendisine karşı AİHM önünde devletlerarası dava açacaktı.


Türkiye özellikle 1990'lı yılların ikinci yarısından itibaren Avrupa Konseyi denetim mekanizmalarının sarmalında buldu kendini. Bu arada sovyetik rejimlerden kurtulan Orta ve Doğu Avrupa devletleri, Soğuk Savaş sonrası yeniden yapılanan Avrupa Birliği'ne (AB) üyelikte hızla yol almaktaydı. Eski adı Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) olan AB ile 1963'ten bu yana "ortak" olan Ankara ise 1987'de üyelik başvurusunda bulunmuştu, ancak demokrasi sicili nedeniyle yol alamıyordu.


Yeniden keşfedilen Avrupa Konseyi Reform vaatleri karşılığında AB'nin Aralık 1999'daki Helsinki zirvesinde resmen adaylık statüsü tanımasıyla Ankara 50 yıldır üyesi olduğu Avrupa Konseyi'ni yeniden keşfetmeye başladı. AİHS'nin ilgili protokollerini imzalayarak ölüm cezasını savaş hali de dahil her durumda kaldırdı. Attığı adımlarla 2004 yılında AKPM denetim mekanizmasından kısmen de olsa çıkmayı başardı. Bu mekanizmadan kısmen de olsa çıkmak "Kopenhag siyasi kriterlerini yeterince yerine getirmek" anlamına geliyordu. AKPM'den vize alan Ankara'ya AB de hayır diyemedi. AB ile katılım müzakereleri 2005'te bu sayede başlayabildi.


Gerçekleştirdiği reformlar Ankara'nın Avrupa Konseyi'ndeki imajını da olumlu etkiledi. Bu sayede 2006'da AKPM'deki 9 ihtisas komisyonundan 3'ünün başında Türk parlamenterler vardı. Mevlüt Çavuşoğlu da 2010'da AKPM'ye Başkan seçilen ilk Türk parlamenter olarak tarihe geçecekti.


Bu gidişat, önce 2013'teki Gezi olayları, sonra da 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından bozuldu. Darbe girişimi sonrası tedbirleri "bardağı taşıran damla" olarak gören AKPM, Nisan 2017'de Ankara'yı yeniden denetim sürecine aldı. Ankara 1996'da alınıp, reformlarla 2004'te çıktığı bu sürece yeniden dahil edilen ilk Avrupa ülkesi oluyordu.


AB bugün Ankara ile diyaloğun hızlanması için ısrarla Avrupa Konseyi'ni adres gösteriyor. "Avrupalı Türkiye"nin yolu son 70 yıldır olduğu gibi yine Avrupa Konseyi'nden geçiyor.


Kayhan Karaca/ Strasbourg


(c)


Deutsche Welle



Bu haber 217 defa okunmuştur.


Etiketler :

FACEBOOK YORUM
Yorum

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER DÜNYA Haberleri

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 36 30 1 5 91 31 95 +60
2 Fenerbahçe 36 26 4 6 90 39 84 +51
3 Samsunspor 36 19 10 7 55 41 64 +14
4 Beşiktaş 36 17 8 11 59 36 62 +23
5 Başakşehir FK 36 16 14 6 60 56 54 +4
6 Eyüpspor 36 15 13 8 52 47 53 +5
7 Trabzonspor 36 13 11 12 58 45 51 +13
8 Göztepe 36 13 12 11 59 50 50 +9
9 Çaykur Rizespor 36 15 17 4 52 58 49 -6
10 Kasımpaşa 36 11 11 14 62 63 47 -1
11 Konyaspor 36 13 16 7 45 50 46 -5
12 Alanyaspor 36 12 15 9 43 50 45 -7
13 Kayserispor 36 11 13 12 45 57 45 -12
14 Gaziantep FK 36 12 15 9 45 50 45 -5
15 Antalyaspor 36 12 16 8 37 62 44 -25
16 Bodrum FK 36 9 17 10 26 43 37 -17
17 Sivasspor 36 9 19 8 44 60 35 -16
18 Hatayspor 36 6 22 8 47 74 26 -27
19 Adana Demirspor 36 3 28 5 34 92 2 -58
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 38 21 8 9 68 41 72 +27
2 Gençlerbirliği 38 19 8 11 57 34 68 +23
3 Fatih Karagümrük 38 19 10 9 55 36 66 +19
4 İstanbulspor 38 20 14 4 67 38 64 +29
5 Bandırmaspor 38 17 8 13 52 45 64 +7
6 Erzurumspor FK 38 19 12 7 53 31 64 +22
7 Boluspor 38 17 11 10 66 40 61 +26
8 Iğdır FK 38 16 12 10 57 33 58 +24
9 Amed SK 38 14 9 15 43 35 57 +8
10 Çorum FK 38 14 12 12 49 45 54 +4
11 Ümraniyespor 38 14 13 11 48 42 53 +6
12 Esenler Erokspor 38 13 12 13 53 50 52 +3
13 Sakaryaspor 38 13 13 12 48 54 51 -6
14 Keçiörengücü 38 14 15 9 60 53 51 +7
15 Manisa FK 38 14 18 6 50 52 48 -2
16 Pendikspor 38 13 16 9 45 51 48 -6
17 MKE Ankaragücü 38 14 18 6 49 48 48 +1
18 Şanlıurfaspor 38 11 20 7 45 55 40 -10
19 Adanaspor 38 7 22 9 32 75 30 -43
20 Yeni Malatyaspor 38 0 38 0 14 153 21 -139
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 08/08/2025 Antalyaspor vs Kasımpaşa
 08/08/2025 Çaykur Rizespor vs Göztepe
 08/08/2025 Eyüpspor vs Konyaspor
 08/08/2025 Fatih Karagümrük vs Başakşehir FK
 08/08/2025 Fenerbahçe vs Alanyaspor
 08/08/2025 Gaziantep FK vs Galatasaray
 08/08/2025 Kayserispor vs Beşiktaş
 08/08/2025 Samsunspor vs Gençlerbirliği
 08/08/2025 Trabzonspor vs Kocaelispor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 10/08/2025 Bandırmaspor vs Sakaryaspor
 10/08/2025 Bodrum FK vs Pendikspor
 10/08/2025 Boluspor vs Van Spor FK
 10/08/2025 Çorum FK vs Amed SK
 10/08/2025 Erzurumspor FK vs Sivasspor
 10/08/2025 Esenler Erokspor vs Adana Demirspor
 10/08/2025 Hatayspor vs Keçiörengücü
 10/08/2025 Iğdır FK vs Sarıyer
 10/08/2025 İstanbulspor vs Serik Belediyespor
 10/08/2025 Ümraniyespor vs Manisa FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 24/08/2025 Altınordu vs Erbaaspor
 24/08/2025 Batman Petrolspor vs İnegölspor
 24/08/2025 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs İskenderunspor A.Ş.
 24/08/2025 Elazığspor vs Adana 01 Futbol Kulübü
 24/08/2025 GMG Kastamonuspor vs Sincan Belediye Ankaraspor
 24/08/2025 Karacabey Belediye Spor vs Kepezspor FAŞ
 24/08/2025 Karaman Futbol Kulübü vs Bucaspor 1928
 24/08/2025 MKE Ankaragücü vs 24Erzincanspor
 24/08/2025 Şanlıurfaspor vs Beykoz Anadolu
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 07/09/2025 Beykoz İshaklıspor vs Yeşil Yalova FK
 07/09/2025 Çorluspor 1947 vs Bulvarspor
 07/09/2025 Etimesgut Spor vs Silivrispor
 07/09/2025 Galata vs Edirnespor
 07/09/2025 İnegöl Kafkas GK vs Çankaya SK
 07/09/2025 İnkılap FSK vs K.Çekmece Sinopspor
 07/09/2025 Polatlı 1926 Spor vs Bursa Nilüfer FK
 07/09/2025 1923 M.K.Paşaspor vs Fethiye İdman Yurdu
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
resmi ilanlar
GAZETEMİZ

Terörsüz Türkiye Hedefi Doğrultusu Yürütülen Süreci Doğru Buluyor musunuz?


NAMAZ VAKİTLERİ
GÜNLÜK BURÇ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
YUKARI YUKARI