Devlet ve millet geleneği binlerce yıl öncesine dayanan çok fazla köken yeryüzünde pek
bulunmaz diye biliyorum. Türklerin yeryüzünde yolculuğu da eski zamanlara dayanır lakin
milli kültürümüz ile ilgili hakim bir politikamızın olmayışı köklerimiz hakkında sağlıklı bir
bilgiye ulaşma konusunda bizi ciddi olarak zorluyor.
Ne yazık ki yazılı tarihimiz folklorik tarihimiz kadar eskilere gidemiyor. Bunun doğal sonucu
olarak Türklükle ilgili ilk somut yazılı bilgilere Çin kaynaklarından ulaşıyoruz. Çinliler komşuları
doğu Hunlarından “TIRK” diye bahseder ve böyle telaffuz eder. Bu bilgiye göre Tırkların
ortaya çıkışı M.Ö 1600 lere kadar uzanıyor.
Türklerin anayurdu olarak Orta Asya’nın batısındaki Aral gölünün kuzeyi işaretlenir. Oğuzlar
ise Anadolu’nun son Türk kafilesidir. Bazı Bizans kaynaklarında Türklerin Anadolu’ya daha
erken geldikleri ifade edilse de en somut erken misafirlik bir Türk kavmi olduğu kabul edilen
İskitlerin(sakalar) MED leri yenerek 28 yıl Doğu Anadolu’ da hüküm sürmeleri olmuştur.
Genel bilimsel kabuller Anadolu’da Türklüğün köklerinin M.Ö 4000 li yıllara uzandığı
konusunda ortaktır. Türklerin Anadolu’da ki bu ilk varoluşlarının topyekün değil Sümerler,
Hurriler gibi toplulukların içine karışarak olduğu kanısı yaygın.
Bunun yanında Sümerleri Türk olarak ta kabul eden araştırmacı akımlar da yok değil ama en
kritik bulgu Osman Nedim TUNA hoca’nın Sümerce de bulduğu 165 saf Türkçe kelime. Bu da
M.Ö 4000 li yıllara uzanan varlık sahasının sadece iyi at süren kısmi bir göçebe ahalinin bu
toplumların içine karışmadığı aksine bu toplumların kurucu unsurları olabileceği tezini
güçlendiriyor.
Anadolu’ya ilk girip Doğu Anadolu üzerinden Kudüs’ü zorlayan Türk kavmi Hunlardır. Bu
seferler 330 ve 395 te tekrarlanmıştır. Bugün Anadolu’da Solhan(BİNGÖL), Palu(ELAZIĞ),
Hunan(MUŞ), Hun Gizek(ARTVİN) gibi Hun yerleşimlerine rastlanır.
466 yılında ise Avrupa Hunlarına bağlı Ağaçeri Türkleri Azerbaycan yoluyla Doğu Anadolu’ya
gelmişler ve Karakoyunluların kuruluşuna harç olmuşlardır.
Bugün halen Tunceli’nin Mazgirt ilçesine bağlı bir köyün ismi HAÇERİ (Ağaçeri) olarak bilinir.
Yine Anadolu’daki Selçuklular öncesi Türklerin mevcudiyetine bir başka örnek Bizanslılar
tarafından savaşçı kabileler olmaları nedeniyle Anadolu’ya yerleştirilmiş Türk Peçenek, Uz,
Kuman, Bulgar toplulukların varlığıdır. Roma imparatoru Diogen’in Alparslan’ın karşısına
çıktığı ordusunda önemli bir grup olarak Uz’lar ve Peçenekler’de vardı. Bu grupların savaş
sırasında soydaşlarının tarafına geçtiği bilinen bir tarihi vakadır.
753 yılına geldiğimizde Abbasilerin Emevileri tarih sahnesinden çekerken kullandıkları
ordunun hasıl çoğunluğu’nun Türkler olduğunu ve bu desteğe karşılık Abbasi hükümdarının
Türkler için Irak Samarra da bir garnizon kurduğu bilinir. Ayrıca Bizanslılardan alınan kentlere
de Arap ve Türk nüfusun iskan edildiği de bir gerçektir. Hatta iskanı yapılan ve bazı kesimler
tarafından Arap olduğu bilinen Nusayri Türklerinin de Hatay, Antakya, Adana bölgesine
yerleştirildiği de akıldan çıkarılmamalıdır.
Göktürklerden kopan ve batıya doğru göç eden Oğuzlar ise 1040 yılında Dandanakan
savaşıyla Türk Gazneli Devletini yıkarak Büyük Selçuklu İmparatorluğunun temelini
atmışlardır. Bu tarihi olay Türklerin 1071 yılındaki Malazgirt zaferiyle akın akın Anadolu ya
iskanının da önünü açmıştır. 1156 yılında Sultan Sancar’ın ölümünden sonra da Anadolu
Selçuklu Devleti kurulmuştur.
Dönemin çağdaşı İbn-i Batuta’nın da şahit olduğu üzere Selçuklulardan ayrılmayıp birlikte
yaşayan azınlıklarda ise milliyet ve millet manasında Türklük bulunmaz çünkü bu gruplar
istisna topluluklar dışında Türklerle beraber yaşamayı seçtiği yerlerde farklı bölgeler ve
mahalleler oluşturup kendi din, inanç ve örfi sistemlerini koruyagelmişlerdir. Bunun zıddı da
doğrudur ki o da Türklerin Rumlaşmadığı veya Ermenileşmediğidir.
14. yy a gelindiğinde Anadolu batılı gezginlerce Türk İli olarak tanımlanmaktadır. İsim babası
ise ünlü gezgin Marco Polo’dur. Anadolu’nun ne denli yoğun bir şekilde Türkleştiğinin en
önemli kanıtı kuşkusuz Selçuklular ve Osmanlılar döneminde kurulan beyliklerdir.
Bunlardan Selçuklu döneminde kurulan beyliklerin bazıları;
Dilmaçoğulları(Bitlis) , Sökmenliler(Van) , Çubukoğulları(Harput/Elazığ), Artuklar( Silvan,
Bismil, Mardin vb..) ,Çobanoğulları (Kastamonu ve çevresi) ,Çaka Bey (İzmir ve çevre adaları)
sayılabilir.
Osmanlı’ların ilk dönemlerinden başlayarak uzun bir süre Anadolu’yu ihya eden beyliklerin
bazıları ise şunlardır:
Karamanoğulları (Konya), Saruhanoğulları (Manisa) ,Candaroğulları (Kastamonu, Sinop,
Çankırı, Samsun), Hamidoğulları (Antalya) ve Dulkadiroğulları (Maraş, Elbistan).
Kısa bir özetini verdiğimiz ve yetim göçebe Türklerin Anadolu’yu sonsuza kadar ana kucağı
ettiği tarihi olaylar örgüsü aslında milletimizin bu topraklarla ne kadar uzun bir süredir
hemhal olduğu ve yurt ettiği gerçeğini bizlere hatırlatmakla kalmıyor, bizleri bu topraklara
yabancı hisstetirmeye çalışanlara da güzel bir mesaj veriyor kanaatindeyim.
Anadolu Türk’ün gönlünde acılarını ve anılarını anımsatan yanık bir türkü, alnını kınalayıp bu
topraklar için şehit verdiği çocuklarının kanlarıyla suladığı bir tarla ve sert ikliminde sarsılmaz
karakterini sergileyen bir yüz aynasıdır.
Anadolu’nun ebedi ve ezeli istirahatgahımız olması dileğiyle, sıhhatle kalınız…
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Fenerbahçe | 12 | 10 | 1 | 1 | 31 | 8 | 31 | +23 |
2 | Galatasaray | 12 | 10 | 1 | 1 | 22 | 8 | 31 | +14 |
3 | Adana Demirspor | 12 | 6 | 2 | 4 | 23 | 12 | 22 | +11 |
4 | Trabzonspor | 12 | 7 | 4 | 1 | 21 | 14 | 22 | +7 |
5 | Beşiktaş | 12 | 7 | 4 | 1 | 18 | 14 | 22 | +4 |
6 | Kayserispor | 12 | 6 | 2 | 4 | 17 | 13 | 22 | +4 |
7 | Antalyaspor | 12 | 5 | 4 | 3 | 17 | 13 | 18 | +4 |
8 | Kasımpaşa | 12 | 5 | 4 | 3 | 21 | 23 | 18 | -2 |
9 | Hatayspor | 12 | 4 | 3 | 5 | 20 | 16 | 17 | +4 |
10 | Çaykur Rizespor | 12 | 5 | 5 | 2 | 11 | 17 | 17 | -6 |
11 | Gaziantep FK | 12 | 5 | 7 | 0 | 12 | 17 | 15 | -5 |
12 | Fatih Karagümrük | 12 | 3 | 4 | 5 | 13 | 10 | 14 | +3 |
13 | Sivasspor | 12 | 3 | 4 | 5 | 13 | 17 | 14 | -4 |
14 | MKE Ankaragücü | 12 | 3 | 5 | 4 | 18 | 19 | 13 | -1 |
15 | Pendikspor | 12 | 3 | 5 | 4 | 15 | 25 | 13 | -10 |
16 | Konyaspor | 12 | 2 | 6 | 4 | 11 | 18 | 10 | -7 |
17 | Alanyaspor | 12 | 2 | 6 | 4 | 9 | 17 | 10 | -8 |
18 | Başakşehir FK | 12 | 2 | 7 | 3 | 8 | 16 | 9 | -8 |
19 | Samsunspor | 12 | 2 | 8 | 2 | 9 | 19 | 8 | -10 |
20 | İstanbulspor | 12 | 1 | 9 | 2 | 9 | 22 | 5 | -13 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 12 | 10 | 2 | 0 | 33 | 9 | 30 | +24 |
2 | Kocaelispor | 12 | 8 | 2 | 2 | 20 | 12 | 26 | +8 |
3 | Bandırmaspor | 12 | 7 | 1 | 4 | 17 | 6 | 25 | +11 |
4 | Gençlerbirliği | 12 | 6 | 2 | 4 | 16 | 12 | 22 | +4 |
5 | Bodrumspor | 12 | 6 | 3 | 3 | 16 | 10 | 21 | +6 |
6 | Göztepe | 12 | 6 | 4 | 2 | 13 | 8 | 20 | +5 |
7 | Sakaryaspor | 12 | 5 | 3 | 4 | 14 | 12 | 19 | +2 |
8 | Keçiörengücü | 12 | 5 | 4 | 3 | 11 | 11 | 18 | 0 |
9 | Erzurumspor FK | 12 | 4 | 4 | 4 | 12 | 9 | 16 | +3 |
10 | Çorum FK | 12 | 4 | 6 | 2 | 17 | 16 | 14 | +1 |
11 | Manisa FK | 12 | 3 | 4 | 5 | 14 | 13 | 14 | +1 |
12 | Boluspor | 12 | 3 | 5 | 4 | 9 | 13 | 13 | -4 |
13 | Adanaspor | 12 | 4 | 8 | 0 | 11 | 18 | 12 | -7 |
14 | Ümraniyespor | 12 | 3 | 6 | 3 | 10 | 17 | 12 | -7 |
15 | Şanlıurfaspor | 12 | 2 | 5 | 5 | 8 | 15 | 11 | -7 |
16 | Tuzlaspor | 12 | 3 | 7 | 2 | 11 | 22 | 11 | -11 |
17 | Giresunspor | 12 | 2 | 7 | 3 | 8 | 16 | 9 | -8 |
18 | Altay | 12 | 1 | 9 | 2 | 7 | 28 | 5 | -21 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 13 | 11 | 2 | 0 | 27 | 8 | 33 | +19 |
2 | Van Spor FK | 13 | 9 | 2 | 2 | 17 | 13 | 29 | +4 |
3 | 1461 Trabzon FK | 13 | 8 | 2 | 3 | 23 | 8 | 27 | +15 |
4 | Bucaspor 1928 | 13 | 7 | 1 | 5 | 19 | 7 | 26 | +12 |
5 | Ankaraspor | 14 | 7 | 2 | 5 | 18 | 10 | 26 | +8 |
6 | Nazilli Belediyespor | 14 | 8 | 5 | 1 | 20 | 18 | 25 | +2 |
7 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 13 | 6 | 3 | 4 | 18 | 12 | 22 | +6 |
8 | Ankara Demirspor | 13 | 7 | 5 | 1 | 18 | 14 | 22 | +4 |
9 | Karacabey Belediye Spor | 14 | 4 | 6 | 4 | 10 | 10 | 16 | 0 |
10 | Diyarbekir Spor | 13 | 4 | 5 | 4 | 10 | 13 | 16 | -3 |
11 | Hes İlaç Afyonspor | 13 | 4 | 5 | 4 | 7 | 10 | 16 | -3 |
12 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 13 | 4 | 8 | 1 | 12 | 17 | 13 | -5 |
13 | Bursaspor | 13 | 3 | 6 | 4 | 12 | 21 | 13 | -9 |
14 | Kırklarelispor | 14 | 3 | 7 | 4 | 9 | 20 | 13 | -11 |
15 | Kırşehir Futbol SK | 14 | 3 | 8 | 3 | 12 | 25 | 12 | -13 |
16 | Altınordu | 13 | 2 | 6 | 5 | 15 | 15 | 11 | 0 |
17 | Zonguldak Kömürspor | 13 | 2 | 7 | 4 | 12 | 19 | 10 | -7 |
18 | Serik Belediyespor | 13 | 2 | 8 | 3 | 5 | 13 | 9 | -8 |
19 | Adıyaman FK | 13 | 2 | 8 | 3 | 8 | 19 | 9 | -11 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Aliağa Futbol A.Ş. | 11 | 9 | 0 | 2 | 22 | 4 | 29 | +18 |
2 | Kepezspor FAŞ | 10 | 7 | 1 | 2 | 16 | 6 | 23 | +10 |
3 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 10 | 5 | 1 | 4 | 10 | 5 | 19 | +5 |
4 | 52 Orduspor FK | 11 | 4 | 3 | 4 | 11 | 11 | 16 | 0 |
5 | İnegöl Kafkas GK | 10 | 5 | 4 | 1 | 10 | 11 | 16 | -1 |
6 | Edirnespor | 10 | 4 | 3 | 3 | 15 | 8 | 15 | +7 |
7 | K.Çekmece Sinopspor | 11 | 3 | 3 | 5 | 12 | 9 | 14 | +3 |
8 | Kırıkkalegücü FK | 10 | 4 | 4 | 2 | 9 | 9 | 14 | 0 |
9 | Gümüşhanespor | 11 | 2 | 3 | 6 | 8 | 11 | 12 | -3 |
10 | Talasgücü Belediyespor | 10 | 4 | 6 | 0 | 13 | 17 | 12 | -4 |
11 | Mardin 1969 Spor | 10 | 3 | 5 | 2 | 11 | 11 | 11 | 0 |
12 | Artvin Hopaspor | 10 | 2 | 5 | 3 | 10 | 12 | 9 | -2 |
13 | Malatya Arguvanspor | 10 | 2 | 5 | 3 | 5 | 8 | 9 | -3 |
14 | Tarsus İdman Yurdu | 10 | 1 | 6 | 3 | 5 | 20 | 6 | -15 |
15 | Karabük İdmanyurdu Spor | 10 | 1 | 7 | 2 | 5 | 20 | 5 | -15 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
25/11/2023 | İstanbulspor | vs | Hatayspor |
25/11/2023 | Gaziantep FK | vs | MKE Ankaragücü |
25/11/2023 | Konyaspor | vs | Kasımpaşa |
25/11/2023 | Galatasaray | vs | Alanyaspor |
26/11/2023 | Kayserispor | vs | Adana Demirspor |
26/11/2023 | Antalyaspor | vs | Çaykur Rizespor |
26/11/2023 | Samsunspor | vs | Beşiktaş |
26/11/2023 | Fenerbahçe | vs | Fatih Karagümrük |
27/11/2023 | Başakşehir FK | vs | Pendikspor |
27/11/2023 | Sivasspor | vs | Trabzonspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
24/11/2023 | Sakaryaspor | vs | Erzurumspor FK |
25/11/2023 | Bandırmaspor | vs | Şanlıurfaspor |
25/11/2023 | Bodrum FK | vs | Adanaspor |
25/11/2023 | Ümraniyespor | vs | Boluspor |
25/11/2023 | Giresunspor | vs | Kocaelispor |
26/11/2023 | Çorum FK | vs | Altay |
26/11/2023 | Eyüpspor | vs | Manisa FK |
26/11/2023 | Göztepe | vs | Tuzlaspor |
27/11/2023 | Gençlerbirliği | vs | Keçiörengücü |
27/11/2023 | Gençlerbirliği - Keçiörengücü | Gençlerbirliği ligdeki son 6 maçında hiç kaybetmedi | Gençlerbirliği yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
25/11/2023 | Esenler Erokspor | vs | Ankara Demirspor |
26/11/2023 | Diyarbekir Spor | vs | Altınordu |
26/11/2023 | Hes İlaç Afyonspor | vs | Beyoğlu Yeniçarşıspor |
26/11/2023 | Kırklarelispor | vs | Adıyaman FK |
26/11/2023 | Kırşehir Futbol SK | vs | Serik Belediyespor |
26/11/2023 | Van Spor FK | vs | Nazilli Belediyespor |
26/11/2023 | Yeni Mersin İdman Yurdu | vs | Ankaraspor |
26/11/2023 | Zonguldak Kömürspor | vs | Bucaspor 1928 |
26/11/2023 | 1461 Trabzon FK | vs | Bursaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
25/11/2023 | K.Çekmece Sinopspor | vs | Karabük İdmanyurdu Spor |
26/11/2023 | Artvin Hopaspor | vs | İnegöl Kafkas GK |
26/11/2023 | Ayvalıkgücü Belediyespor | vs | Aliağa Futbol A.Ş. |
26/11/2023 | Malatya Arguvanspor | vs | Edirnespor |
26/11/2023 | Mardin 1969 Spor | vs | Kırıkkalegücü FK |
26/11/2023 | Tarsus İdman Yurdu | vs | Kepezspor FAŞ |
26/11/2023 | 52 Orduspor FK | vs | Talasgücü Belediyespor |