Türkiye genelinde 2018 yılında toplam 1 milyon 375 bin 398 adet konut satıldı. Bu sayı 2017 toplamında 1 milyon 409 bin 314 olarak gerçekleşmişti.

Piyasa koşullarının tüketicinin konut alım talebini beklemeye ittiği koşullara rağmen 2018’de yapılan konut satışları geçen yıla oranla sadece yüzde 2.4 azalmış oldu.

Bu dönemde özellikle konut kredisi faiz oranları ev sahibi olmak isteyenleri çok zorladı. Ayrıca mevduat faizlerinin yüksek olmasından yararlanmak isteyen tüketici ise yatırımını gayrimenkul yerine mevduata yapmayı tercih etti. Yine bu dönemde döviz kurunun yüksek ve dalgalı seyri konut satışının daralmasına neden oldu.

'SATIŞ KANALLARI AÇTIK'

Sektör temsilcileri, tüm bu olumsuz koşullara rağmen konut satışlarının tahmin edilen düzeylerde gerçekleştiğine dikkat çekerken, konut alım talebinin her zaman yüksek olduğuna ancak koşulların sıkıntılı olduğuna vurgu yaptı.

Türkiye’de konut talebinin genç nüfusa dayalı olarak çok güçlü olduğunu kaydeden Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, ‘inanılmaz’ seviyelere çıkan konut kredisi faiz oranlarının hem hükümet desteği,hem de sektörün oluşturduğu satış kanalları ile önemli bir noktada gerçekleştiğini söyledi. Elmas, “Geçen sene ile aynı rakamların yakalanmış olması, bu şartlar altında sektörün gücünü gösteriyor. Aynı zamanda konut talebi açısından da piyasanın derin olduğunun göstergesi. Ekonomik şartların biraz düzelmesiyle satışların tekrar daha yüksek rakamlara erişeceğini ve maliyet artışlarını fiyatlara yansıtabileceğimizi değerlendiriyoruz” dedi.

Bu dönemde KDV ve tapu harcı indirimi gibi teşviklerin tüketiciyi harekete geçirdiğini anlatan Elmas, kamu bankaları öncülüğünde yapılan 0.98 konut kredisi faiz imkanını içeren kampanyalarla da bu talebin desteklendiğini dile getirdi.

Fırsata ‘yabancı’ kalmıyorlar

Türkiye genelinde 2018’de yabancı ülke vatandaşlarına yapılan konut satışı ise geçen yıla göre yüzde 78.4 oranında artarak tüm zamanların rekorunu kırdı. Bu dönemde yabancıya 39 bin 663 adet konut satıldı.

Yabancılara yapılan konut satışlarında 2018 yılında ilk sırayı 14 bin 270 konut ile İstanbul, ikinci sırayı 7 bin 938 konut ile Antalya aldı.

Antalya’yı 2 bin 720 konut satışı ile Bursa ve 2 bin 133 konut satışı ile Ankara izledi.

Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Irak vatandaşlarına yapıldı. Irak vatandaşları 2018’de Türkiye’den 8 bin 205 konut satın aldı. Irak’ı 3 bin 652 konut ile İran, 2 bin 718 konut ile Suudi Arabistan, 2 bin 297 konut ile Rusya Federasyonu ve 2 bin 199 konut ile Kuveyt izledi.

Rekor mevduata takıldı

İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, 2018’in son çeyreğinde yüzde 25 bandına kadar yükselen mevduat faizlerinin olumsuz etkisiyle satışların geçen yılın rekorunu kıramadığını belirtirken, “Mevduat faizi ve döviz gibi alternatif yatırım araçlarındaki kısa vadeli yükselişlerin baskısına rağmen toplam konut satışının yüksek olması, 2019 için ümit verici oldu. Kısa vadeli yatırım trendinin tekrar gayrimenkul gibi uzun vadeli yatırımlara dönüşeceğini öngörüyoruz” diye konuştu.

İpotekli en dipte

Türkiye genelinde konut satışları 2018 Aralık ayında ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.9 oranında artarak 136 bin 845 oldu. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 79 oranında azalış gösterirken, toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 5.2 olarak gerçekleşti. Diğer konut satışları Türkiye genelinde bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 31.1 oranında arttı.

Yıl boyunca banka kredili satışlar yüksek kredi faiz oranları nedeniyle tarihinin en dip seviyelerini gördü. Yıl içinde 3.10’a kadar çıkan konut kredisi faiz oranları en düşük yüzde 2 seviyesinde kaldı. Ancak kamu bankaları öncülüğünde son yapılan kampanya ile yüzde 1.78’e çekilen faiz oranlarına bankalarla çalışan inşaat şirketlerinin de katkısı vermesiyle tüketiciye 0.98 faiz oranı sunulmaya başladı.

‘İhracat sayılmalı’

Altan Elmas, yabancıya satışta KDV muafiyeti, vatandaşlık sınırının 250 bin dolara indirilmesi ile yüksek döviz kuru nedenleriyle satışların aylık ortalama 5 bin bandına oturduğuna dikkat çekti. Elmas, “Bu yılı 6 milyar dolar gelir ile kapatmış oluyoruz. Gelecek yıl benzeri ya da yukarı bir tablo ile 60-70 bin satış ve 10 milyar dolarlık net gelir elde etmiş oluruz. Bu da saktörün ihracatçı bir sektör olduğunu göstermiş olacak. Eksik kalan tek şey, döviz kazarndırıcı hizmet sınıfına alınmamış olmamız. Bu kapsama da alınırsak 3 yıla kadar 15-20 milyar dolar net geliri sağlamış olacağız” diye konuştu.