Sudan ordusunun, başkent Hartum’da demokrasi nöbeti tutan halka müdahalesinde 35 kişi hayatını kaybetti.

Sudan'ın başkenti Hartum'da ordunun genel karargahı önünde yaklaşık iki aydır sivil hükümete geçiş talebiyle demokrasi nöbeti tutan muhalif göstericilere ordu güçlerince müdahale edildi. Müdahalede 35 kişi hayatını kaybetti.

Sudan Meslek Odalarından yapılan yazılı açıklamada, ordu güçlerinin sabah saatlerinde başkent Hartum'daki Savunma Bakanlığı çevresinde kamp kuran darbe karşıtı protestoculara silahla müdahalede bulunduğu belirtildi.

"Hastanelerde yer kalmadı"

Sudan Doktorlar Komitesi yaptığı açıklamada, ordu birliklerinin göstericilere müdahalesinde 35 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.

Yüzlerce insanın açılan ateş sonucu yaralandığının belirtildiği açıklamada, yaralılar için hastanelerde yer kalmadığı ve birçok kişiye olay yerinde müdahale edildiği aktarıldı.

Görgü tanıkları, sabah saatlerinde çok sayıda askerin, nisan ayında eski Cumhurbaşkanı Ömer El Beşir'i iktidardan deviren askeri darbenin ardından sivil yönetime geçiş için oturma eylemi yapılan bölgeyi kuşattığını ardından makinalı tüfek seslerinin duyulduğunu ve bölgeden dumanların yükselmeye başladığını aktardı.

"Askeri Konsey görevden uzaklaştırılsın" çağrısı

Ülkedeki göstericilere liderlik eden muhalif oluşum Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG) tarafından yapılan yazılı açıklamada, "Askeri Konseyin düşürülmesi için herkesi harekete geçmeye çağırıyoruz. Barışçıl devrim hareketi kapsamında derhal başkent ve tüm bölgelerin sokaklarında barikat kurulmalı, barışçıl yürüyüşler için kent, köy ve sokaklara çıkmalısınız." ifadeleri kullanıldı. 

"Askeri darbe konseyinin sahte vaatleriyle gerçek yüzünü saklamak için beklediği"ne dikkat çekilen açıklamada, Konseyin ramazan ayının son gününde, sabah saatlerinde ordu karargahı önünde kendi halkından kadın ve erkek binlerce kişi karşısında sözünde durmadığı vurgulandı. 

ÖDGB, ayrıca iktidara gelmesi konusu müzakere edilen Askeri Konseyin maskesinin düştüğünü savundu.

Ümmet Partisi halkı sokağa çağırdı

Eski Başbakan Sadık el-Mehdi liderliğindeki Milli Ümmet Partisi'nden yapılan yazılı açıklamada, ordu güçlerinin sabah saatlerinde başkent Hartum'daki ordu karargahı önündeki göstericilere silahla müdahalede bulunmasına tepki gösterildi. 

Göstericilere müdahale edilmesinin, Askeri Konseyin zalimce işlediği bir suç olduğu ve söz konusu saldırının kınandığı açıklamada, Sudan halkına sokağa çıkma, başkent ve diğer illerde gösteri düzenleme çağrısı yapıldı.

Muhaliflerin sembol isimlerinden Medeni Abbas yaralandı

Görgü tanıkları, göstericilere liderlik eden muhalif oluşum Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri yöneticilerinden Medeni Abbas'ın da gösterilere müdahale sırasında vücudunun çeşitli yerlerinden yaralandığını ifade etti. 

Aktivistlerin yayınladığı görüntülerde, Abbas'ın elbiselerinin parçalandığı, el ve omuz bölgesinden yaralandığı görüldü.

Yaralıları tahliye çağrısı 

Sudan Doktorlar Komitesinden yapılan açıklamada da müdahalenin olduğu olay yerindeki sahra hastanelerinde göstericilerin ve sağlık personelinin mahsur kaldığı kaydedildi.

Açıklamada, Sınır Tanımayan Doktorlar ve Kızılhaç gibi kuruluşlara gösterilerde yaralananların ve sağlık personelinin olay yerinden tahliye edilmesi için acil müdahale çağrısı yapıldı.

Sudan Pilotlar Birliği de yaptığı açıklamada, gösterilere müdahalenin ardından sivil itaatsizlik ilan ettiğini duyurdu.

Sudanlılardan ordunun müdahalesine tepki

Öte yandan Sudan'da ordu güçlerinin sabah saatlerinde başkent Hartum'daki gösterilere müdahalesinin ardından ülkenin farklı bölgelerinde çok sayıda Sudanlı sokağa çıkmaya başladı. 

Görgü tanıklarından alınan bilgiye göre, başkentin batısındaki Ummu Derman kentinin çeşitli mahallelerinde çok sayıda Sudanlı sokağa döküldü. Kentin ana caddelerine barikatlar kuran göstericiler lastik yaktı.

Başkente bağlı Kuzey Hartum kentinin bazı bölgelerinde de ordunun müdahalesini protesto için gösteriler düzenlenmeye başladı. 

Sudan Halk Kongresi Partisi ayrıca ülkenin kuzeyindeki Atbara kentinde de halkın sokaklara çıktığını açıkladı. 

Aralık ayından bu yana gösterilere tanık olan Atbara kenti sakinleri, Sudan ordusunun Hartum'daki ordu karargahı önündeki müdahalesini protesto etti, bazı yolları trafiğe kapattı.

ÖDBG'den süresiz sivil itaatsizlik ve genel grev çağrısı

ÖDBG'den yapılan yazılı açıklamada, "Askerin planlı müdahalesinde 13 kişi öldü, yüzlerce yaralı var. Bu suçun tüm sorumluluğu Askeri Geçiş Konseyinin. Meydanda eylemcilerin cansız bedenleri dışında kimse yok. Askeri Geçiş Konseyi ile müzakereleri durdurduk. Bugünden itibaren rejim düşene kadar, süresiz, kapsamlı sivil itaatsizlik ve grev çağrısı yapıyoruz." ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, ordu ve emniyet mensuplarına halkı koruma görevini yerine getirmesi çağrısında bulunulurken, uluslararası toplumdan darbeyi tanımaması ve Sudan halkının devriminin yanında olması istendi.

Nahud'daki gösterilere de müdahale edildi

Sudan ordu birlikleri, yönetimin sivil idareye bırakılması için ülkenin güneyindeki Batı Kordofan vilayetine bağlı En-Nahud kentinde haftalardır devam eden eylemlere de müdahale etti.

Muhalif Sudan Halk Kongresi Partisi'nden yapılan açıklamada, Nahud kentindeki gösterilere müdahale edildiği ve meydandaki çadırların söküldüğü belirtildi. 

Parti, Sudan ordusu ve hızlı destek kuvvetlerinin gösteri meydanında konuşlandığını bildirdi. 

Mısır ve BAE bazı uçuşları iptal etti

Mısır'ın bayrak taşıyıcı havayolu şirketi EgyptAir'den yapılan yazılı açıklamada, Sudan'daki olaylar nedeniyle Uluslararası Kahire Havalimanı'ndan Uluslararası Hartum Havalimanın'na bugün yapılması planlanan uçuşun iptal edildiği duyuruldu.

BAE merkezli havayolu şirketi Emirates de Dubai ile Hartum arasında gerçekleştirilmesi planlanan 2 uçuşun iptal edildiğini duyurdu. Şirketten yapılan yazılı açıklamada, Sudan'daki gelişmelerin yakından takip edildiği, duruma göre bilgi güncellemesi yapılacağı aktarıldı.

Katar'dan Sudan'daki taraflara diyalog çağrısı

Katar Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Kardeş Sudan'daki son gelişmeleri endişeyle izliyoruz." denildi. 

Sudan'da göstericilerin dağıtılması için güç kullanılması ve barışçıl göstericilere şiddet uygulanmasının üzüntü verici olduğu vurgulanan açıklamada, bu durumun barışçıl dönüşüm yolunda tehlikeli sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulunuldu. 

Açıklamada ayrıca Sudan Askeri Geçiş Konseyi'nden güvenlik güçlerinin göstericilere karşı bu tür uygulamalarını durdurması istenirken, taraflara acilen Sudan toplumunun tüm kesimlerinin katılacağı açık, dürüst ve kapsayıcı bir diyalog ile sağduyu çağrısı yapıldı. 

Afrika Birliğinden Sudan açıklaması

Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Musa Faki Muhammed, yaptığı yazılı açıklamada, Sudan'daki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirterek, "Yaşanan olayları şiddetle kınıyoruz. Olayların araştırılması ve faillerin tespit edilmesi çağrısında bulunuyoruz." ifadesini kullandı.

Askeri Konseyin halkı koruması gerektiğini vurgulayan Muhammed, ülkede acilen müzakerelere dönülmesi gerektiğini kaydetti.

Dünya Müslüman Alimler Birliği: Tarihin unutmayacağı acı senaryolar

Dünya Müslüman Alimler Birliğinden yapılan yazılı açıklamada, "Sudan'da gösterilere aşırı güç kullanılarak yapılan müdahaleyi kınıyoruz. Ramazan ve insan demeden gerçekleştirilen bu eylem, masum insanların ölümü ve şiddet görmesiyle sonuçlandı." ifadesine yer verildi. 

Müdahale nedeniyle biri 8 yaşında çocuk en az 30 kişinin hayatını kaybettiği, 116 kişinin yaralandığı hatırlatılan açıklamada, Sudan'daki Askeri Konsey'e "tarihin unutmayacağı bu acı senaryoları ikinci kez tekrar etmeme" çağrısında bulunuldu. 

Sudan halkının da "yıkıcı bir kaosu hedefleyen bu komplo karşısında tek saf olmaya", kapsamlı uzlaşıyı sağlamaya ve ulusal birlik hükümeti kurmaya davet edildiği açıklamada, Arap ve İslam ülkelerinin yöneticileri ile halkları ve Birleşmiş Milletler'e (BM) aktif bir şekilde bu uygulamalar karşısında durma çağrısı yapıldı.

Nahud kentinde Askeri Konseyin yönetimi sivillere devretmesi için 20 Nisan'dan bu yana gösteri düzenleniyordu.

Binlerce eylemci, yönetimin sivillere devri, eski rejimin tüm sembol isimleri ve kurumlarının tasfiyesi talebiyle Hava, Kara ve Deniz Kuvvetleri Komutanlıkları, Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve devrik lider Ömer el-Beşir’in resmi konutunun yer aldığı kompleks önünde 6 Nisan'dan bu yana gösteri düzenliyordu.

Sudan'da 19 Aralık 2018'de ekonomik kriz sebebiyle başlayan gösterilerin hızla başkent Hartum ve ülke genelinde rejim karşıtlığına dönüşmesinden sonra ordunun 11 Nisan'da yönetime el koyduğunu açıklamasıyla, 30 yıllık Ömer el-Beşir dönemi sona ermişti.

Ordunun ülke yönetimine el koymasının ardından sivil yönetime geçiş için eylem yapan protestocular, geçiş hükümetinin nasıl oluşması gerektiğine dair askeri yetkililerle müzakere yürütüyordu.