Bugun...


Hafiz YEDİKARDEŞ

facebook-paylas
Yukarı Fırat'ın Yedi Kocalı Hürmüzü: Erzincan
Tarih: 08-12-2019 12:42:00 Güncelleme: 08-12-2019 12:42:00


Tarih boyunca paylaşılamayan bir gelin adayı gibi birçok kavmin hakimiyeti altında kalan Erzincan kadim Azzi-Hayaşa başta olmak üzere Mengücekler ve Mutahhartan’ın kurduğu bölgesel yönetime başkentlik yapmış yorgun bir şehirdir.
Azzi-Hayaşa dışında Urartu, Med, Pers, Yunan, Roma ve Bizans’a kucak açan Erzincan 1071 Malazgirt zaferi ile Kayılarda dahil bir çok Türk boyuna Ensar gibi kucak açmış ve Türk’ün yurdu olmuştur.


Engin sinesinde birçok değişim ve dönüşüme ev sahipliği yapan Erzincan Kösedağın’da Moğol yıkımı ile analığına ihaneti, Otlukbeli sinde evlatları arasındaki rekabeti görmüş, öz evladı Osmanlı ile acılarını tuz basmış fedakar ve cefakar bir ana kucağıdır.


Osmanlı döneminde Türk, Ermeni ve Rumların ortak istirahatgahı olan bu kadim kent aynı zamanda millet-i sadıka olarak baş tacı ettiğimiz bu milletlerin ihanetine de maruz kalmış can Türklerin öz vatanıdır.


Bu amansız çile ve bitmez denilen acılar Halit paşa ve Kazım Karabekir paşa’nın komutasındaki milli ordunun çabalarıyla nihayete varmış ve 13 Şubat 1918’de Erzincan yeni Türkiye’nin emaneti olarak ebedi Türk yurdu olmuştur.


Kadim Fırat’ın nazlı kızı Erzincan tarih boyunca evlatlarını şimşir beşiğinde sallamış ve özellikle son dönemde 1939,1983 ve 1992’de yaşanan depremlerde binlerce evladını kara toprağa çalmıştır.


Geniş bir alana yayılan sulak ve verimli ovaları ile Erzincan tadına doyulmaz bir damak zenginliği sağlar kendini yurt edinen esvabına,
Neler midir elini Fırat’ta ıslatsa hamur olacak Ana’nın marifetleri;
Hububatından, sakı elmasına, her derde deva cimin üzümünden, kuru fasulyesine, en büyük geçim kaynaklarından biri olan şekerpancarından, kendi gibi tatlı balına, ağızdan sular akıtan tulumundan, evlere şenlik cevizine Erzincan, kahve gibi kırk yıl hatırı olan kadirşinas bir ev sahibidir.


Zengin topraklarının altı da üstü gibi bonkördür Erzincan’ın:
Altın, Krom, demir, Linyit, Manyezit, doğal taşlar, Manganez anne sütü gibi fışkırır can Erzincan’ın bağrından.


Meşhur meraları sadece evlatlarına değil, şirin evlatlıkları olan koyununa, keçisine, sığırına da ev sahipleri yapar. Bu maharetli misafirlerin alamet-i farikasıdır tadına doyulmaz lezzet tulumu bu ilimize maleden sır.
Fıratın bu hamarat gelini toplar malzemesini toprağının bereketli ellerinden ve kurar Halil İbrahim sofrasını misafirlerine; Kabağıyla, kasefesiyle, ekşilisiyle,  gendimesiyle, kengeriyle , gah yahnisiyle, kelecoşuyla, ketesiyle , “Ben oldum” dercesine.


Giyer teze gelin başa peştamal, sırta ehramını, alır eline kadim sazını başlar Salih Baba’dan, İsmail Daimi’den, Aşık Beyhani’den okur Terzi Babanın efsanelerini çocuklarına, yapar kahramanlık dansını meşhur Barıyla, dokur Kemaliye halısını en incesinden, temizler Aygır gölünde gönlü gibi temizce, serer geniş avlusuna.
Erzincanlıyım demek sadece bir coğrafyayı işaret etmez, Mertliktir, kahramanlıktır, yiğitliktir, bazen gönül acısıdır zamane olarak eski, gönüllerde taze anılarıyla. İnsanlıktır saza yazılan, gönle dokunan mısralarında. Bir duadır alevi dedelerimizin “Hak Muhammed ya Ali” niyazlarında.


Neler mi yapılır bu ana kucağında; Ergan’da yamaç paraşütü denemesinden, Girlevik’te kaya tırmanışına, Aygır gölün’de doğa yürüyüşünden, Arazi araçları ile motor sporlarına, Karasu’da  rafting’den, Karanlık kanyon’da Base Jump atlayışlarına, kış sporlarına her şey evlatları için hazırlanmış oyun parkurlarıdır.
Teşbihte hata olmasın ama Erzincan’ın şehir merkezi sanki ana rahmi gibidir. Sıcak atmosferinde karşılar misafirlerini ve verir veriştirir zenginliklerini:
Erzincan kalesi, Terzibaba türbesi ve camii, Taşcı ve İzzet paşa hamamları, Ekşisu, Girlevik şelalesi, Bahtlı ananın yaramaz çocuklarından sır gibi saklayıp aslı gibi koruduğu doğa harikası Beytahtı, Çerme ve Işıkpınar mesire alanları, saat kulesiyle herkesi evine davet eder.


Sadece şehir merkezinde midir yaşlı kentin sırları?
Tabi ki hayır!
Zamanı iyi ayarlayan misafirlerine diğer odalarına da açmaya hazırdır Erzincan: 
Otlukbeli deki tarihe not düşen şehitlik anıtı, madensuyunun toprakla karışıp pastoral bir cennete dönüştürdüğü Kırmızı su, Aygır gölü, Üzümlü höyükleri, dünyaca meşhur Altıntepe antik kenti, Kemah Melik Gazi türbesi ve Kemah kalesi, Gülabibey camii, Tercan Mama hatun külliyesi, dikili taşlar, Refahiye Kadıköy kilisesi, Cengerli kalesi, Kemaliye karanlık kanyon, Orta camii ve gelen misafirinin çalış sesine göre karşılandığı tokmaklı tarihi evlerine kadar daha neler neler sunar meraklılarına.
Erzincan’ın yürekli ve fedakar analık karakteri şu anonim dizelere nasıl da mıhlanmıştır:


Erzincan yaylası gözümde tüttü
Ana, bacı, gardaş " gel " diye yazmış
Çil horoz bu sabah çok erken öttü
Anam " iki gözüm sel " diye yazmış...

Şimdi ben gitmem mi can Erzincan’a
Hazırla tandırı, bulguru ana
Koydun hasreti bak yüreğim yana
" Senden başka herkes el " diye yazmış...

Özledim be ana, sol yanım çoştu
Ayağımdan önce, yüreğim koştu
Sevinçten elime yıldızlar düştü
" Yavrum hep yanımda kal " diye yazmış...

Can Erzincan; hem anasın, hem ruhsun, her dem  Anadolusun..
Kalın sağlıcakla…

 



Bu yazı 10689 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 36 30 1 5 91 31 95 +60
2 Fenerbahçe 36 26 4 6 90 39 84 +51
3 Samsunspor 36 19 10 7 55 41 64 +14
4 Beşiktaş 36 17 8 11 59 36 62 +23
5 Başakşehir FK 36 16 14 6 60 56 54 +4
6 Eyüpspor 36 15 13 8 52 47 53 +5
7 Trabzonspor 36 13 11 12 58 45 51 +13
8 Göztepe 36 13 12 11 59 50 50 +9
9 Çaykur Rizespor 36 15 17 4 52 58 49 -6
10 Kasımpaşa 36 11 11 14 62 63 47 -1
11 Konyaspor 36 13 16 7 45 50 46 -5
12 Alanyaspor 36 12 15 9 43 50 45 -7
13 Kayserispor 36 11 13 12 45 57 45 -12
14 Gaziantep FK 36 12 15 9 45 50 45 -5
15 Antalyaspor 36 12 16 8 37 62 44 -25
16 Bodrum FK 36 9 17 10 26 43 37 -17
17 Sivasspor 36 9 19 8 44 60 35 -16
18 Hatayspor 36 6 22 8 47 74 26 -27
19 Adana Demirspor 36 3 28 5 34 92 2 -58
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 38 21 8 9 68 41 72 +27
2 Gençlerbirliği 38 19 8 11 57 34 68 +23
3 Fatih Karagümrük 38 19 10 9 55 36 66 +19
4 İstanbulspor 38 20 14 4 67 38 64 +29
5 Bandırmaspor 38 17 8 13 52 45 64 +7
6 Erzurumspor FK 38 19 12 7 53 31 64 +22
7 Boluspor 38 17 11 10 66 40 61 +26
8 Iğdır FK 38 16 12 10 57 33 58 +24
9 Amed SK 38 14 9 15 43 35 57 +8
10 Çorum FK 38 14 12 12 49 45 54 +4
11 Ümraniyespor 38 14 13 11 48 42 53 +6
12 Esenler Erokspor 38 13 12 13 53 50 52 +3
13 Sakaryaspor 38 13 13 12 48 54 51 -6
14 Keçiörengücü 38 14 15 9 60 53 51 +7
15 Manisa FK 38 14 18 6 50 52 48 -2
16 Pendikspor 38 13 16 9 45 51 48 -6
17 MKE Ankaragücü 38 14 18 6 49 48 48 +1
18 Şanlıurfaspor 38 11 20 7 45 55 40 -10
19 Adanaspor 38 7 22 9 32 75 30 -43
20 Yeni Malatyaspor 38 0 38 0 14 153 21 -139
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 01/06/2025 Samsunspor 2 - 1 Kayserispor
 01/06/2025 Bodrum FK 0 - 4 Beşiktaş
 31/05/2025 Adana Demirspor 2 - 2 Gaziantep FK
 31/05/2025 Alanyaspor 2 - 0 Sivasspor
 31/05/2025 Fenerbahçe 2 - 1 Konyaspor
 31/05/2025 Çaykur Rizespor 5 - 2 Hatayspor
 30/05/2025 Galatasaray 2 - 0 Başakşehir FK
 30/05/2025 Antalyaspor 0 - 2 Trabzonspor
 30/05/2025 Kasımpaşa 1 - 2 Göztepe
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 11/05/2025 Kocaelispor 4 - 1 Keçiörengücü
 10/05/2025 Ümraniyespor 0 - 1 Manisa FK
 10/05/2025 İstanbulspor 3 - 0 Çorum FK
 10/05/2025 Şanlıurfaspor 0 - 1 Erzurumspor FK
 10/05/2025 Fatih Karagümrük 2 - 1 Iğdır FK
 10/05/2025 Yeni Malatyaspor 0 - 5 Gençlerbirliği
 10/05/2025 Sakaryaspor 2 - 0 Esenler Erokspor
 10/05/2025 Adanaspor 0 - 7 Boluspor
 10/05/2025 MKE Ankaragücü 2 - 0 Amed SK
 10/05/2025 Bandırmaspor 2 - 1 Pendikspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/05/2025 Batman Petrolspor 2 - 0 24Erzincanspor
 03/05/2025 İskenderunspor A.Ş. 0 - 1 Sarıyer
 03/05/2025 Karaköprü Belediyespor 5 - 1 Isparta 32 Spor
 03/05/2025 Beykoz Anadolu 1 - 2 GMG Kastamonuspor
 03/05/2025 Adana 01 Futbol Kulübü 4 - 2 İnegölspor
 03/05/2025 Fethiyespor 0 - 4 Sincan Belediye Ankaraspor
 03/05/2025 Altınordu 3 - 0 Afyonspor Kulübü
 03/05/2025 Altay 3 - 0 Kırklarelispor
 02/05/2025 1461 Trabzon FK 0 - 0 Kepezspor FAŞ
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/04/2025 Artvin Hopaspor 7 - 2 Bulvarspor
 26/04/2025 Muş Spor Kulübü 3 - 0 Anadolu Üniversitesi
 26/04/2025 23 Elazığ Futbol Kulübü 1 - 1 Kuşadasıspor
 26/04/2025 Bornova 1877 1 - 0 Kırşehir Futbol SK
 26/04/2025 Karşıyaka 2 - 0 Bursaspor
 26/04/2025 Tokat Bld Plevnespor 3 - 1 Silifke Belediye Spor
 26/04/2025 Düzcespor 2 - 2 Belediye Kütahyaspor
 26/04/2025 Ergene Velimeşe 2 - 1 Kahramanmaraşspor
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
resmi ilanlar
GAZETEMİZ

Terörsüz Türkiye Hedefi Doğrultusu Yürütülen Süreci Doğru Buluyor musunuz?


NAMAZ VAKİTLERİ
GÜNLÜK BURÇ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
YUKARI